-
1 сулыш иркенәю
= сулыш киңәю прям.; перен. легко́ дыша́ться -
2 сулыш киңәю
-
3 сулыш
сущ.1) прям.; перен. дыха́ние || дыха́тельныйаның сулышы тигез — дыха́ние его́ ро́вное
сулыш органнары — о́рганы дыха́ния
җылы сулышын тою — почу́вствовать её тёплое дыха́ние
ясалма сулыш алдыру — де́лать иску́сственное дыха́ние
яз сулышы — дыха́ние весны́
икенче сулыш — второ́е дыха́ние
актык сулышына кадәр — до после́днего дыха́ния (вздо́ха)
сулыш юллары — дыха́тельные пути́
2) выдыха́емый (и́ли вдыха́емый) во́здухсулыш белән керү — пони́кнуть вме́сте с вдыха́емым во́здухом
3) перен.; разг. мигшул сулышта ук — в то́т же миг
бер сулышта — в оди́н миг
•сулыш алмыйча тыңлау — слу́шать, затаи́в дыха́ние
сулыш киселү; сулыш өзелү — испусти́ть дух
сулыш өрү — вдохну́ть жизнь
- сулыш бетүсулышны кысып — затаи́в дыха́ние
- сулыш җиңеләю
- сулыш иркенәю
- сулыш киңәю
- сулыш кабу
- сулыш көпшәсе
- сулыш кысылу
- сулыш тараю
- сулыш чыгару
- сулышны буу••сулыш алмыйча — затаи́в дыха́ние
-
4 иркенәю
неперех.1) станови́ться/стать просто́рнее, обши́рнеешкафны чыгаргач, бүлмә иркенәйде — когда́ вы́несли шкаф, в ко́мнате ста́ло проcто́рнее
2) станови́ться/стать приво́льнее, свобо́днее; полегча́тьтормыш иркенәйде — жизнь ста́ла приво́льнее
3) перен. распоя́сываться, чу́вствовать себя́ свобо́дно, быть ниче́м не стеснённымбалалар тәмам иркенәйделәр — де́ти совсе́м распоя́сались
4) разг. задыша́ть, вздохну́ть с облегче́ниемсулыш иркенәю — задыша́ть с облегче́нием
• -
5 сулыш җиңеләю
см. сулыш иркенәю -
6 продохнуть
сов.; разг.[иркен] сулыш (сулу) алу, [иркен] тын алу; [иркен] сулау••работы - не продохнуть (т. е. очень много) — эшнең күплегеннән сулыш алырлык түгел, тын алып булмый
-
7 дышаться
несов.; безл.легко дышится — сулыш алырга җиңел, сулыш алырга иркен
тяжело дышится — тын кысыла, сулыш тарая
См. также в других словарях:
иркенәю — 1. Киңәю, күләм ягыннан зураю 2. Җиңеләю (сулыш тур.) 3. күч. Үзе теләгәнчә яши башлау; иркенлек алу 4. күч. Рухи яки физик авырлыктан соң җиңеләю, рәхәтлек сизү 5. күч. Политик, экономик кысынкылыктан котылу 6. күч. (Эш) кимү, (эштән) бушану … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җырлау — 1. Тавыш ярылары ярдәмендә музыкаль авазлар, моң чыгару, музыкаль әсәр, җыр башкару 2. күч. Чынбарлыктагы аерым хәлләрне җырда чагылдыру, шигырьгә салу, сүрәтләп бирү 3. күч. Сайрау (кошлар тур.). Кайбер кош һәм бөҗәкләрнең туктаусыз кычкыруы,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тар — 1. Иң үлчәме зур булмаган, киң түгел (озынча өслеге, мәйданы булган нәрсәләр тур.). Иң үлчәме уртачадан кечерәк яки озынлыгына караганда таррак булган (әгъзалар тур.) тар маңгай 2. Сыю яки сыйдыру кыен булган (нәр. б. үзенә сыеп торырга яки… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тирән — с. 1. Өстеннән, өске тәңгәленнән төбенә кадәр ара үлчәме зур булган (сыеклык яки көпшәк масса тур.). Өске кырые тәңгәлендәге уйланма яссылыктан иң түбәнге яссылыгына яки ноктасына кадәр арасы зур булган (ян стеналары һәм төбе булган нәрсәләр… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тыгылу — 1. (Тыгу) 2. Кул белән берәр нәрсәгә керү 3. күч. гади. Тиешле тиешсезгә берәр эшкә, әңгәмәгә катнашу, кысылу. Берәр сүз, нәсыйхәт, киңәш һ. б. ш. белән кемгә дә булса сүз кату 4. Ишек, тәрәзә һ. б. ш. нәрсәләрдән башны тышка чыгару яки эчкә… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
